بررسی رابطه بین سبکهای دلبستگی و اضطراب در بین دانش آموزان

بررسی رابطه بین سبکهای دلبستگی و اضطراب در بین دانش آموزان

بررسی رابطه بین سبکهای دلبستگی و اضطراب در بین دانش آموزان

چکیده
هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه بین سبکهای دلبستگی و اضطراب در بین دانش آموزان سال سوم دبیرستا شهرستان ابهر است که فرضیه عنوان شده این است که بین اضطراب و سبکهای دلبستگی رابطه وجود دارد که جامعه مورد مطالعه دانش آموزان مقطع سوم دبیرستان شهر ابهر است که 80 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده و آزمون اضطراب کتل و سبکهای دلبستگی بر روی آن اجرا گردیده که جهت آزمون فرضیه از روش آماری ضریب هم بستگی پیرسون استفاده گردیده و چون tحامل 273/1 از اعتبار جهت پایایی ضریب هم بستگی از tجدول 676/2 در سطح معنی داری 5% کوچکتر است پس می توان گفت که فرضیه تحقیق مورد تأیید قرار نگرفته و بین اضطراب و سبکهای دلبستگی رابطه وجود ندارد.

 فهرست مطالب

فصل اول : کلیات تحقیق

مقدمه

بیان مسأله

سئوال مسأله

اهمیت و ضرورت تحقیق

اهداف تحقیق

فرضیه تحقیق

متغیرهای تحقیق

تعاریف نظری و عملیاتی واژها و مفاهیم

فصل دوم : پیشینه و ادبیات تحقیق

تأثیر پذیری روان بر شیوه دلبستگی

نقش سبک های دلبستگی در روابط عاطفی

شیوه های دلبستگی

رابطه احساس اضطراب در سبک دلبستگی اضطرابی

نگرش های مضطربانه دلبستگی توأم با اضطراب

“اضطراب دلبستگی” چیست؟

کردار شناختی دلبستگی

نظریات فروید در مورد دلبستگی

مراحل دلبستگی

مراحب دلبستگی

آشنایی با اضطراب

علائم اضطراب

۱- تعریف اضطراب

۲- علل بروز و ریشه های اضطراب

۳- آثار و علایم اضطراب

۳-۱- علایم جسمانی

۳-۲- علایم روانی

۴-۲- اضطراب بیمارگونه

۴- انواع اضطراب

۴-۱- اضطراب طبیعی

۵- نقش اضطراب

۶- ترس و اضطراب

۷- رابطه اضطراب با جنس

۸- دیدگاههای نظری درباره اضطراب

۸-۱- دیدگاه روان تحلیلگری

۸-۲- دیدگاه رفتارگرایی

۸-۳- دیدگاه وجودی

۸-۴- دیدگاه زیست شناختی

تأثیرپذیری روان برشیوه دلبستگی

نقش سبک های دلبستگی در روابط عاطفی

شیوه های دلبستگی

رابطه احساس اضطراب در سبک دلبستگی اضطرابی

نگرش های مضطربانه دلبستگی توأم با اضطراب

رضایت مندی از ارتباط

“اضطراب دلبستگی” چیست؟

تعریف دلبستگی

نظریه فروید در مورد دلبستگی

کردار شناختی دلبستگی

مراحل دلبستگی

مرحله پیش دلبستگی (تولد تا ۶ هفتگی)

مرحله دلبستگی در حال انجام (۶ هفتگی تا ۸-۶ ماهگی)

مرحله دلسبتگی واضح (۸-۶ ماهگی تا ۱۸ ماهگی -۲ سالگی)

آشنایی با اضطراب

اضطراب طبیعی

تفکیک ترس از اظطراب

تظاهرات محیطی اضطراب

آیا اظطراب انطباقی است ؟

علائم اضطراب

فصل سوم : تعیین روش تحقیق

جامعه مورد مطالعه

حجم نمونه

روش نمونه گیری

ابزار اندازه گیری در تحقیق

روش تحقیق

روش آماری مربوط به فرضیه

فصل چهارم : یافته ها و تجزیه و تحلیل دادها

مقدمه

جدول ۱ –۴نمرات خام آزمودنیها از آزمون پرسش نامه اضطراب سبکهای دلبستگی در بین دانش آموزان سال سوم دبیرستان 
جدول ۲-۴بررسی رابطه بین اضطراب و سبکهای دلبستگی دانش آموزان سوم دبیرستان

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

پیشنهادات

محدودیت ها

منابع و مآخذ

بحث و نتیجه گیری

مقدمه

تعامل اجتماعی با والدین در طول مراحل رشد نفس یا خود اهمیت بسزایی دارد.آنچه اهمیت زیادی دارد رابطه والد –فرزند است که می تواند نگرانیها را کاهش یا افزایش دهد اگر مادر یا مراقب اصلی، محبت و امنیت کافی تأمین کند، نفس به تدریج و به طور منظم رشد خواهد کرد و کودک به رشد روان شناختی مثبت کافی دست خواهد یافت انگیزهای کودکی آزاد خواهند بود تا به تلاشهای خودمختاری بزرگسالی تبدیل شوند و الگوی آمادگیهای شخصی شکل خواهد گرفت و نتیجه آن بزرگسال پخته و سالم خواهد بود.در صورتی که نیازهای کودکی ناکام شده باشند ، نفس به قدر کافی پخته نخواهد شد و کودک ناامن، متوقع ، حسود و خودخواه خواهد شد و از رشد روان شناختی او جلوگیری می شود که تمام این مراحل می تواند باعث اضطراب شود.سبکهای دلبستگی نشانگر شخصیت است و این سبکها نه تنها منشاء اثرات مهمی بر روی روان شناسی شخصیت و روان شناسی تحولی بوده بلکه تأثیر غیرقابل اغماضی بر آسیب شناسی روانی و ابعاد مختلف روان درمانگری مانند خانواده درمانی و زناشویی و روان درمانگری نوجوان داشته است.امروز این نظریه الهام بخش هزاران پژوهش درباره نقش نوع دلبستگی به تحول شخصیت، رشد اجتماعی، انواع اختلالهای روانی مانند اضطراب ، اضطراب جدایی، مدرسه هراسی، اختلالهای تغذیه ای .... بوده است.

مسأله اصلی در این پژوهش بررسی رابطه هویت خود، سبکهای دلبستگی و ویژگی های شخصیتی است و برای دست یابی به این هدف سؤال هایی مطرح شده است سبک های دلبستگی نقش مهمی در کنترل روابط نزدیک عاطفی و بخصوص روابط زوجین ایفا می کنند و هم چنین پیشنهاد شده است که برای فهم بهتر کیفیت رابطه زوجین بررسی سبک های دلبستگی در همسران مهم تر است و همین موضوع در بین نوجوانان و سبک های دلبستگی که بین نوجوانان و خانواده ها ایجاد می شود و گاهی اوقات ممکن است که وابستگی به این سبک ها باعث مشکلات روحی و روانی در فرد شود.

آثار و علایم اضطراب

اضطراب هم جسم و هم ذهن انسان را تحت تأثیر قرار می دهد.در واقع ، اعم از اینکه اضطراب به کودک با بزرگسال ، مرد یا زن، انسان شاغل یا بیکار، و مانند آن مربوط باشد، آثار و علایم آن تقریباً در نزد همه یکسان است با این تفاوت که هر کس با توجه به ویژگی های شخصیت خود در ابراز این علایم با دیگری تفاوت دارد.بعضی از افراد فقط عکس العملهای رفتاری نشان می دهند.مثل مواظبت بیش از حد، تحریک پذیری، بیقراری، وابستگی مفرط، اشتغال خاطر یا محدود شدن فعالیت و تمرکز حواس و بعضیها بیشتر واکنشهای احشایی در یک یا چند دستگاه بدنی دارد.(راو به نقل از وهاب زاده، 1380)

یک کودک کم تجربه خیلی ساده تر از یک بزرگسال با تجربه اضطراب خود را آشکار می سازد علاوه بر تجربه عوالم متعددی در کتمان یا اظهار اضطراب دخالت دارد.برای روان شدن مطلب، آثار و علایم اضطراب را از سه زاویه بررسی می کنیم.گفته اند اضطراب کودک به شکلهای مختلف ظاهر می شود: خوابیدن بدون احساس خستگی، گوشه گیری و پناه بردن به خیالبافی، دست زدن به اعمال کودکانه پایین تر از سن خود، تشویش و ناتوانی در تصمیم گیری، رنجاندن بی دلیل دیگران و احساس عدم شایستگی.

علایم روانی

علایم ادراکی اضطراب شامل نگرانی، ترس ، حواس پرتی، بیخوابی، بی حوصلگی، و تحریک پذیری می باشد( احمدی 1380) و تظاهرات روانی اضطراب عبارتند از: احساس تشویش و درک این ناراحتی توسط قشر مخ، بنابراین شامل شناخت پاسخهای فیزیولوژیک و نیز با خبر شدن از تشویق است.(راو به نقل از وهاب زاده 1380)

اضطراب همچنین دگرگونی ادراک را در ارتباط با زمان و مکان و افراد و معانی حوادث تسهیل می کند.این دگرگونیها با پایین آوردن سطح تمرکز، کاهش فراخوانی خاطرات و ایجاد اختلال در توانایی ربط دادن یک عبارت با عبارتی دیگر همراه است.(کاپلان و سادوک به نقل از پورافکاری

ترس و اضطراب

اضطراب یک علامت هشدار دهنده است، خبر از خطری قریب الوقوع می دهد و شخص را برای مقابله با تهدید آماده می سازد.ترس، علامت هشدار دهنده مشابه، از اضطراب با خصوصیات زیر تفکیک می شود: ترس واکنش به تهدیدی معلوم، خارجی، قطعی، و از نظر منشی بدون تعارض است.اضطراب واکنش در مقابل خطری نامعلوم، درونی، مبهم و از نظر منشأ همراه با تعارض است.تفکیک بین ترس و اضطراب به طور اتفاقی صورت گرفت.مترجمین اولیه آثار فروید1 کلمه آنگست2 آلمانی را که به معنی ترس است، به عنوان اضطراب ترجمه کردند.فروید خود معمولاً این تفکیک را که اضطراب با موضوعی سرکوب شده و ناخودآگاه و ترس با موضوعی معلوم و خارجی مربوط است، نادیده گرفته است و به وضوح، ترس نیز ممکن است به موضوعی ناخودآگاه، سرکوب شده و درونی مربوط باشد که به شیئی در دنیای خارج انتقال یافته باشد.مثلاً پسر بچه ای ممکن است از سگها بترسد، چون در واقع از پدر خود می ترسد و به طور ناخودآگاه بین پدر خود و سگها تداعی ایجاد می کند.(

نقش سبک های دلبستگی در روابط عاطفی

تحقیقات ومطالعات روانشناختی نشان داده اند که سبک های دلبستگی نقش مهمی در کنترل روابط نزدیک عاطفی و بخصوص روابط زوجین ایفا می کنند.همچنین پیشنهاد شده است که برای فهم بهتر کیفیت رابطه زوجین،بررسی زوجی(نحوه جفت شدن )سبک های دلبستگی در همسران مهمتر از بررسی سبک های دلبستگی آنهابه صورت انفرادی است. نود زوج (180 نفر)متقاضی طلاق که پرونده طلاق آنها در یکی از دادگاههای خانواده شهر تهران در جریان بود در این مطالعه شرکت کردند.90 زوج(180 نفر)که در حال زندگی بایکدیگر بودند و به طور کلی با گروه زوج های متقاضی طلاق جفت شده بودند،نیز در این مطالعه شرکت کردند.همه شرکت کنندگان ،نسخ ترجمه شده مقیاس سبک های دلبستگی بزرگسالان(هزن و شیور،1389)را تکمیل کردند. نتایج: تحلیل نشان داد 69% زوج های غیر طلاق،هر دو دارای سبک دلبستگی ایمن،و فقط 6/5%این زوجه هر دو دارای سبک دلبستگی ناایمن بودند،در گروه زوج های درحال طلاق تنها 1/11%زوج ها هر دو ایمن ،و 2/42% زوج ها هر دو ناایمن بودند.تحلی واریانس اندازه های تکرار شده نشان داد که در مقایسه دو گروه،زوج های در حال طلاق نمرات بالاتری در بعد اجتناب و نمرات پایین تری در بعد ایمنی داشتند.میانگین نمرات ابعاد دلبستگی(ایمنی،اجتناب،دوسوگرایی)در زوج های غیر طلاق برای زنان و شوهران بسیار مشابه با یکدیگر بود.در حالی که برای زوج های طلاق این میانگین ها برای هر یک از دو جنس شکل های متفاوتی را نشان می داد به این معنا که زنان با نمرات بالاتری در بعد ایمنی،و شوهران نمرات بالاتری در بعد دوسوگرایی داشتند.تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که در زوج های طلاق،همسری که متقاضی طلاق بود،نسبت به همسر خود به شکل معناداری نمرات پایین تری در بعد دو سو گرایی داشت

منابع و مآخذ:

آزاد –حسین 1382 - آسیب شناسی روانی - انتشارات رشد، تهران.

احدی –منوچهر 1380 –روان شناسی شخصیت، انتشارات فرهنگ، تهران.

احمدی –اصغر 1379 –اضطراب و دلبستگی آن –انتشارات نور، تهران.

راجرز –کارل 1382 –خویشتن یابی –ترجمه محسن سرمد –انتشارات نی، تهران.

راو –روان شناسی شخصیت - ترجمه علی وهاب زاده –انتشارات نی ، تهران.

تیلیش –اردوارد 1380 –اضطراب چندگانه –ترجمه احمد فرهادپور –انتشارات راه، تهران.

دلاور –علی 1383 –آمار استنباطی –انتشارات رشد ، تهران.

دلاور –علی 1381 –روش تحقیق در علوم تربیتی –انتشارات رشد، تهران.

جی –هنت 1385 –نظریه های شخصیت ترجمه سیدیحیی محمدی –انتشارات سمت، تهران.

کریمی –یوسف 1380 –روان شناسی شخصیت –انتشارات البرز، تهران.

کاپلان و سادوک 1381 - نظریه های روان شناسی –ترجمه نصرالله پورافکاری –انتشارات رشد، تهران.

محمدی، سید یحیی 1382 –اضطراب و راهکارهای درمان –انتشارات نور ، تهران.